شرح عروه اجتهاد و تقلید پاسخ به پرسشها 4
زیبا آفرین
دکتر رهنمای عزیز چهار پرسش را بیان فرمودند:
۱- رابطه علم وتقلید
۲-رابطه بین محقق ومقلد
۳-تفسیر شعر مولانا: خلق را تقلیدشان بر باد داد
۴-دامنه تقلید تا کجا است
دکتر رهنما به دنبال چهار پرسش نکته ای را هم مجدد افزودند:
در حوزه علم چیزی به نام تقلید و ثبات و قطعیت وجود ندارد. همه چیز نسبی است. ثبات تا زمانی دوام دارد که خلافش ثابت نشده باشد. مثلا نظریه زمین‌مرکزی تا زمانی قطعیت داشت که خلاف آن ثابت نشده بود وقتی توسط کپرنیک ثابت شد که زمین مرکز عالم نیست. یا زمانی که هاروی کشف کرد که قلب مرکز احساس و تفکر نیست بلکه تلمبه ای است که خون را به تمام بدن پمپاژ می کند. اینجا بود که ایده آلهای مسیحیت کلیسایی فرو ریخت. و این دیدگاه به حاشیه رفت. یا خیلی از مسایل دیگر. ولی در حوزه دین قطعیت وجود دارد که راه بر نقد و یا ورود به آنها بسته است. نمی توان بررسی کرد و نقد کرد. جنبه دایمی و ابدی پیدا می کند. اینجا است که راه دین از راه علم‌جدا می شود . یکی به نسبیت و دیگر ی به قطعیت می اندیشد.
🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷
توضیح:
با سلام و ارادت خدمت دکتر رهنمای عزیز و گرامی. این فرمایش ناظر به پرسش نخست حضرتعالی است. اجازه بدید تا از حوزه فقهی خودمان عرض کنیم. اگر قانع کننده نبود مجدد به آن خواهیم پرداخت. اجازه بدهید تا چند لحظه دیگر پاسخ نخست که علم و تقلید بود را عرض می کنم.
ضمنا سوال جدیدی مطرح شد که رابطه علم و دین است.
❤️❤️❤️❤️❤️❤️
بعد از طرح پرسش نخست دکتر رهنما چنین طرح پرسش فرمودند:
تقلید را به امور عملی محدود نمودید. برای من جالب بود؛ ولی برای من هنوز شک است. قلمرو تقلید تا کجاست و چیست؟ امور عملی؟ تقلید خیلی از امور عملی مناسب هستند و برخی نامناسب مانند دزدی یا اعتیاد بد است و فرزندان نباید از بستگانی که به این عارضه دچار شده اند پیروی کنند؛ ولی در حوزه نیکو کاری پیروری از بزرگان خوب است. پس تقلید و تبعیت و پیروری خوب است. پس حالا چه باید کرد؟ چون اصل تقلید به لحاظ علیت و ماهیت و وجودش مطرح است.
مساله عمده دیگر این است که برداشت علما از مسایل متفاوت است و هر کدام برداشت خودشان را دارند. راستی و درستی امری که مورد تقلید قرار می گیرد هم مساله دیگری است.
من که متخصص این بحث نیستم ولی اگر یک نفر رساله ۲۰ نفر از علما را بگیرد راجع یک موضوع با هم مقایسه کند؛ حتما تفاوت‌هایی را مشاهده خواهد کرد. در اینجا چه باید کرد؟
مساله دیگر مبنای استدلالی است که مطرح می شود:
بعضی می فرمایند کتب آسمانی است.
برخی می گویند سنت است.
برخی می گویند همه اینها و نظر عالمان است.
اینجاست که باز این‌مساله مطرح‌می شود نظر فرد هر چند هم متخصص باشد اگر مبتنی بر یک روند منطق -عقلانی و روش شناسی درستی نباشد به سادگی پذیرفته نمی شود.
بنابر این مبنای تقلید و ارتباط آن با نظر واضعان‌مسایل تقلیدی و رویه های استخراج پاسخها و تفاوت علما در طرح و پاسخ به مسایل از مسایلی است که کمی مساله را پیچیده می کند.
اگر در این موارد نیز توضیحی بفرمایید.
🌷🌷🌷🌷🌷🌷🌷
توضیحات:
چون پرسش دکتر رهنما علم و اجتهاد بود. بنده به همان پرداختم. و فراتر نرفتم. الا این که ملاک را عرض کردم. فعل اختیاری. هر دو هم مهم است. فعل باشد نه غیر فعل. اختیاری باشد نه غیر اختیاری.
عنایت داشته باشید که بحث فقه است نه فلسفه. قواعد فقهی مثل فلسفه نیست. خیلی فرق می کند.
پس تا به اینجا مفهوم تقلید را عرض کردیم. دامنه اش محدود شد. نگوییم محدود شد بلکه روشن تر شد.
اگر دوستان بحثها را ببینند و بعد طرح اشکال بفرمایند خیلی بهتر خواهد بود.
چون در خود مطالب بنده حوزه تقلید مشخص شده است.
فکر کنم بعضا گذاشته شده و بقیه موارد هم گذاشته خواهد شد. دقیقا مرزهای تقلید مشخص و معین شده است. همان تقلید که در فقه مطرح است. در رساله ها نوشته اند.
از توضیحات دکتر رهنما استفاده می شود که پاسخ به پرسش اول نسبتا خوب بود. همین گامی به جلو است. تا به پرسش دوم و سوم چهارم برسیم.
❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️
جناب دکتر حیدری چروده بیان فرموده اند:
اگر باب اجتهاد بسته شود (اجتهادی صورت نگیرد) چه مشکلی پیش می آید و برای چه کسی؟ دین خدا کم رونق می شود؟ در زندگی مردم مشکلات لاینحلی ایجاد می شود؟ موقعیت روحانیت به خطر می افتد؟
توضیحات
ضمن این که بعضا پاسخها آمد ذیل سوالهای دیگر و نیز نطالب عرضه شده بیاید ان شاء الله.
سوال جدیدی که دکتر و دکتر رهنما بیان فرمودند:
پنجم لزوم اجتهاد؟
ششم رابطه علم و دین
هفتم عرصه تقلید در امور عملی؟
هشتم اختلاف بین علمای دین خصوصا فقها
نهم مبنای استدلال فقها
ان شاالله به فرصت خواهیم پرداخت
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
