شرح عروه اجتهاد و تقلید 95
زیبا آفرین
3- در مبادی و مقدمات استنباط هم نمی شود تقلید کرد:
یکم- علم صرف
دوم- علم نحو
سوم- معانی بیان
چهارم- منطق
پنجم – علم کلام
ششم- علم لغت
هفتم و هشتم- درایه و رجال
اصطلاحا به این علوم علوم موضوعه گفته می شود یعنی حرف و حدیثهایش را در محل خودش می زنند و نتایج آن را به ابواب فقه می آورند و استفاده می کنند. در هیچ کدام از علوم بالا نمی شود از کسی تقلید کرد. اصلا بحث تقلید در این جاها مطرح نیست. من به دنبال معنای لغت می گردم. این معنا را در دهخدا یا المنجد و... پیدا می کنم. کسی نمی گوید شما مقلد دهخدا و یا معین و... هستید. استاد ما مرحوم آیت الله سعیدی کاشمری لغتنامه دهخدا را گویا کاملا حفظ بود. گاهی ایرادهایی هم می گرفت. نصاب الصبیان را که کاملا حفظ داشت و معانی را به استناد نصاب الصبیان بیان می فرمود. ایشان مقلد دهخدا و یا ابونصر فراهی که نبود.
در مقدمات و مبادی استنباط بعضی قائل به تفصیل شده اند بین استنباط حکم کلی و انطباق حکم و موضوع قائل به تفصیل شده اند.
بعضی گفته اند درست که در مرحله استنباط نمی شود تقلید کرد ولی در انطباق حکم و موضوع می شود تقلید کرد مانند اصلاح قرائت و اذکار نماز که علم لغت و ادبیات عرب در آن دخیل است می شود تقلید کرد که الفاظ را چگونه و از کجا ادا کند. تجوید جزو علوم بسیار سخت و پر کاربرد در قرائت نماز است. باید تقلید کند. یا عقود را که می خواهد انجام بدهد باید درست تلفظ کند و راهش این است که تقلید کند.
گرچه بعضی از اعاظم تقلید را جایز دانسته اند اما سخن در اصل وجوب خود اینها است. عقود و یا نماز و یا اعمال حج آن بخشهایی که ذکر و قرائت در آن باید باشد برای خود عربها که تجوید لازم نیست چون مادر زادی اینها را تلفظ می کنند و زبان و لهجه آنها برای ما شاخص است و برای غیر عرب چه اصراری است که باید حتما این الفاظ را عربی و طبق تجوید ادا کند. هیچ دلیلی برای وجوب ادای الفاظ از مخارج اصلی برای غیر عرب نداریم. حتی لزومی هم ندارد که مقلد متوجه معنای سوره و حمد باشد. شما به یک فرد چینی چگونه می خواهید مخرج صاد و ضاد و ذال را یاد بدهید. ضمن این که خود عربها حتی در این مورد اختلاف نظر دارند. بین مصر و جزیرة العرب اختلاف است.
در مدینه پشت سر حصری نماز خواندیم. رفیقی داشتم خدا رحمتش کند بر اثر کرونا درگذشت به جهت حفظ قرآن به مکه اعزام شده بود. هم کاروان ما بود. بعد از اتمام نماز گفت: حصری کلمه را بد ادا کرد! می خواهم برم و به او تذکر بدهم.
با هم جلو رفتیم وقتی به حصری گفت: شما این واژه را درست ادا نکردید!
حصری لبخندی زد و خدا حافظی کرد.
به این رفیق عرض کردم که عزیز من زبان اینها معیار است. ما باید طبق لهجه اینها الفاظ را ادا کنیم نه این که ما به اینها گیر بدهیم و غلطهایشان را هم بگیریم. آن هم قار قرآن رفردی هم چون حصری.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
- ۹۹/۱۱/۲۴