شرح عروه اجتهاد و تقلید 87
زیبا آفرین
مسألة 58): إذا نقل ناقل فتوى المجتهد لغیره، ثم تبدل رأی المجتهد فی تلک المسألة لا یجب على الناقل إعلام من سمع منه الفتوى الأولى، و إن کان أحوط، بخلاف ما إذا تبین له خطأه فی النقل فإنه یجب علیه الإعلام.
هرگاه مساله گویی فتوای مجتهدی را برای دیگری بگوید. سپس رای مجتهد در همان مساله تغییر پیدا کند. مساله گو واجب نیست که تغییر نظر مجتهد را به شنونده آن بگوید. گرچه احوط آن است که بگوید. بر خلاف جایی که نظر مجتهد را اشتباه بگوید؛ پس واجب است که درست آن را بیان کند.
مساله تا اندازه ای روشن است. قسمت دوم که اگر اشتباه گفته است باید اصلاح آنها را به شنونده بگوید در بالا در مساله 48 گذشت که باید تفکیک کرد بین مواردی که ایجاد مفسده می کند و جایی که تبعاتی در پی نخواهد داشت. نوع اشتباه در ابلاغ صحیح آن دخالت دارد.
مسألة 59): إذا تعارض الناقلان فی نقل الفتوى، تساقطا، و کذا البینتان. و إذا تعارض النقل مع السماع من المجتهد شفاها قدّم السماع. و کذا إذا تعارض ما فی الرسالة مع السماع. وفی تعارض النقل مع ما فی الرسالة قدم ما فی الرسالة مع الأمن من الغلط.
هرگاه دو نفر از یک مجتهد دو فتوای متضاد را نقل کنند. نظر هر دو کنار زده می شود. هم چنین اگر دو بینه در برابر هم قرار بگیرد؛ هر دو سقط می شود. اگر دو فتوا با هم تعارض داشت که یکی از مجتهد مستقیم شنیده است. قطعا شنیدن از مجتهد مقدم است. و هرگاه دو مساله تعارض داشته باشد که یکی شنیداری و دیگری مکتوب در توضیح المسائل باشد؛ مکتوب در توضیح المسائل مقدم است. البته در صورتی که ایمن از خطا و اشتباه باشد.
باید نسبت به این مساله دقت بیشتری صورت بگیرد چون ممکن است تعارض بین دو نقل کننده از باب تبدل رای باشد. یکی نظر مجتهد را قبل از تبدل رای دیده است و دیگری آخرین و جدیدترین نظرش را دیده است. مهم این است که تقدم و تاخر آن را مورد توجه قرار بدهیم. لذا در باب تعارض بین دو فتوا باید با تامل بیشتری مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرد ضمن این که خود فتواها هم مهم است که از چه نوعی باشد همانند مساله ای که در باب اشتباه بیان گردید. به مساله 48 و نیز مساله 20 مراجعه شود.
در رابطه با تعارض بین گفتار و نوشتار و تقدم نوشتار بر گفتار الان وضعیت به گونه ای است که مجتهدین دارای سایت و صفحاتی در اینترنت هستند و توضیح المسائل آنها در دسترس و نیز به راحتی می شود با دفاتر تماس گرفت و پرس و جو کرد.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
