شرح عروه اجتهاد و تقلید 86
زیبا آفرین
شرح عروه
اجتهاد و تقلید 86
مسألة 57): حکم الحاکم الجامع للشرائط لا یجوز نقضه ولو لمجتهد آخر إلا إذا تبین خطأه.
حکم حاکم جامع شرایط نقضش جایز نیست. و لو توسط مجتهد دیگری مگر زمانی که خطای آن روشن باشد.
بهتر است پرداختن به این مقوله ها را در محل خود بررسی کنیم. الان سیستم حکومتی کشور اصطلاحا انتخاباتی است. حاکم کشور توسط شورای خبرگان تقریبا انتخاب می شود و ساز و کار خاص خودش را دارد. و حوزه کاری رهبر هم کاملا مشخص و مدون و معین است. تخلف و تخطی از وظایف قابل رسیدگی و پیگیری است. لذا طرح چنین مسائلی تا اندازه ای ما را از حقیقت شریعت دور می کند.
ضمن این که حاکم جامع الشرایط حکمش در کجا نافذ است؟ حکم رهبر ایران فقط در کشور ایران نافذ است نه در کشورهای دیگر. در کشورهایی مانند عراق قابل و سوریه و لبنان و پاکستان و افغانستان و... قابلیت اجرایی ندارد. هم چنین حکم آقای سیستانی به عنوان رهبر سیاسی عراق فقط در عراق قابل اجرا است نه در کشورهای دیگر. هر کشور مقررات خاص خودش را دارد.
لذا باید حوزه سیاست و قدرت را از مباحث فقهی جدا کرد و به خود اهل سیاست سپرد. در حوزه سیاست؛ قوا از یک دیگر مجزا بوده و حوزه هر یک کاملا تعریف شده است.
الف- حوزه قانونگذاری
ب- حوزه اجرایی
ج- حوزه قضایی
د- حوزه نظامی، انتظامی و امنیتی
در کشور ما حوزه نظامی و امنیتی از حوزه اجرایی منفک شده و قوه خاصی را به خود تخصیص داده است.
الان دستورات در حوزه اجرایی به صورت بخشنامه و نامه و مصوبه ابلاغ می شود. و رده های پایین اجرا می کنند.
مسائل و مباحثی که در فقه مطرح می شود خصوصا در عرصه اجتهاد و تقلید؛ متعلق به دوره های خیلی قبل است. در وضعیت کنونی قاضی حکمش را از مجتهد و یا مرجع تقلیدش نمی گیرد. و خود قاضی اگر کجتهد هم باشد حقر ندارد به فتوای خودش در سیستم قضایی اقدام کنند. گرپه قضات مجتهد نیستند بلکه عالم به علم حقوق¬اند. قاضی مراحلی را طی می کند تا به موقعیت و مقام قضاوت می رسد. آیین دادرسی وجود دارد. و نیز خود قضات دستور العملهایی برای ارتقا دارند. هر قاضی در هر حوزه ای که دلش بخواهد یا هر کجا که بخواهد نمی تواند ورود کند. بلکه برای او از مقام بالاتر ابلاغ صادر می¬شود. در کدام شهر و در چه شعبه باید مشغول به کار شود و چه نوع پرونده هایی را می تواند رسیدگی کند.
در هر صورت این بحثها ربطی به فقه و فقاهت پیدا نمی کند. چون حوزه اجتهاد و تقلید حوزه اقدام و عمل است. و ولایت فقیه ربطی به اقدام و عمل ندارد. بلکه بحثهای حکومتی و سیاسی است. مرتبط با حوزه قدرت و جزو بحثهای علمی و اندیشه ای است.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
