شرح عروه اجتهاد و تقلید 72
مسألة 45): إذا مضت مدة من بلوغه، وشک بعد ذلک فی أن أعماله کانت عن تقلید صحیح أم لا، یجوز له البناء على الصحة فی أعماله السابقة، و فی اللاحقة یجب علیه التصحیح فعلا.
اگر مدتی از بلوغ مکلف گذشت و بعد از این مدت نسبت به اعمالش شک کرد که بر اساس تقلید صحیح انجام داده است یا نه؟ می تواند بنا را بر صحت اعمال گذشته خود بگذارد و نسبت به اعمال آینده اش، باید آنها را اصلاح کند.
مرحوم صاحب عروه می فرماید بالغی که تازه مکلف شده است و مدتی هم از بلوغش گذشته است نسبت به اعمال گذشته اش چنان که بیان شد اصالة الصحه و قاعده فراغ شاملش خواهد شد. ولی نسبت به اعمال آینده اش با اصالة الصحه نمی تواند آنها را اصلاح کند بلکه باید قطع و یقین به صحت آنها داشته باشد.
این مورد شبیه صلات است. چنان که بعد از فراغت از نماز شک می کند که وضو داشته یا نه. می داند که وضو گرفته ولی نمی داند که وضویش باقی است؟ یا نه؟ اصالة الصحه نمازی که اقامه کرده و نمازهای خوانده را درست می کند؛ اما نمازی که می خواهد بخواند چه؟ اصل یا اصول عملیه وضع از این به بعد را مشخص نمی کند. چون باید با قطع و یقین به اعمالش بپردازد و یا لالاقل ظنی که معادل یقین تلقی شده است. در نتیجه شامل موارد شک نخواهد شد. بلکه قاعده اشتغال نسبت به اعمال آینه پابرجا است. چون ذمه اش مشغول به تکلیفهای واجب خواهد شد. و نمی داند با این حال مشکوک ذمه اش بری می شود یا نه. اشتغال یقینی برائت یقینی می خواهد. بنا براین نوجوانی که تازه بالغ شده است؛ اعمالی که تا الان انجام داده است صحیح و درست است و اعمالی که از این به بعد می خواهد انجام بدهد باید طبق نظر مجتهد باشد.
اگر به یاد داشته باشید در مساله 16 که بحث از جاهل قاصر و مقصر شد. نظر ایشان با این جا فرق می کند. آن جا نسبت به جاهل قاصر فرمود که اعمال گذشته اش را ببیند که با مجتهد فعلی اش یا با مجتهدی که باید از او تقلید کند منطبق است یا نه. حالا نوجوانی که تازه بالغ شده و مرتی از اعمالش چه گذشته است دقیقا وضعیت جاهل قاصر را دارد. چرا باید اعمال وی صحیح باشد ولی عمل جاهل قاصر صحیح نباشد و برود و اعمالش را با مجتهد متعین انطباق بدهد و بررسی کند. اگر منطبق بود عملش درست است و اگر منطبق نبود عملش درست نیست. و حال آن که از نظر حکم شرعی هر دو در یک ردیف قرار می گیرند. و همانجا (مساله16) عرض کردیم که اعمال گذشته اش صحیح است و اعاده نمی خواهد.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
