شرح عروه اجتهاد و تقلید60
پنجشنبه, ۱۳ آذر ۱۳۹۹، ۰۹:۰۲ ق.ظ
زیبا آفرین
مسألة 33: إذا کان هناک مجتهدان متساویان فی العلم کان للمقلد تقلید أیهما شاء، ویجوز التبعیض فی المسائل، وإذا کان أحدهما أرجح من الآخر فی العدالة أو الورع أو نحو ذلک فالأولى بل الأحوط اختیاره.
هرگاه دو تا مجتهد بودند که در وزن کشی علمی هم وزن بودند. مقلدین هر کدام را که بخواهند می توانند به عنوان مجتهد برگزینند. و حتی می توانند نسبت به مسائل اقدام به تبعیض کنند. بعضی را از یکی و بعضی را از دیگری بگیرند. و اگر یکی از آنها بر دیگری از نظر عدالت و ورع برتری داشت بهتر بلکه با احتیاط سازگارتر آن است که سراغ عادلتر و با ورع تر بروند.
فکر کنم همه آن چه که تا به این جا؛ تلاش کردیم که بر کرسی بنشانیم و ثابت کنیم؛ مرحوم سید در یک جمله به زیبایی بیان فرمود.
اگر دو تا مجتهد بودند که هر دو با هم مساوی بودند. هیچ کدام بر دیگری امتیازی نداشتند. مقلد از هر کدام که بخواهد می تواند تقلید کند. چه سراغ الف برود و چه سراغ ب.
در ادامه مرحوم سید می فرماید: حتی می شود مسائل مبتلا به خودش را تقسیم کند. بعضی از مسائلش را از یکی و بعض دیگر را از دیگری تقلید کرد. پس می تواند برای مسائل شرعی سراغ دو تا مجتهد برود.
حالا اگر سه مجتهد بود که هر سه هم با هم هم سطح و هم وزن بودند. در این صورت چه باید کرد؟ یا اگر چهار مجتهد هم سطح بود چه؟ اگر پنج یا شش مجتهد وجود داشت چه؟ و همه هم با هم مساوی باشند؟ و هیچ کدام هم باجی به هم نمی دهند. و بر دیگری امتیازی ندارند. از نظر علمی با هم در یک تراز علمی قرار می گریند. فرد می تواند مثلا پنج هزار مساله عبادی را از این پنج یا شش و یا هفت مرجع اتخاذ کند. مرحوم سید تصریح می کند که می شود تبعبض ایجاد کرد. تبعیض در مسائل شرعی یعنی بعضی از مسائل را از یکی و بعضی از مشائل را از دیگری تقلید کرد.
این تبعیض حتی می تواند در ابواب باشد؛ مثلا:
نماز را از شبیری زنجانی تقلید کند.
و روزه را از سید محمد زنجانی تقلید کند.
و حج را از وحید خراسانی تقلید کند.
و اعتکاف را از سید علی سیستانی تقلید کند.
این یک نوع تبعیض است.
و هم می تواند این تبعیض را بین تمام مسائل ایجاد کند. در اعتکاف یکسری مسائل را از این مجتهد و یک سری را از مجتهد دیگری بگیرد و... یا حتی مسائل یک نماز را از چند مجتهد بگیرد.
نسبت به اختلاف بین علما مرحوم سید شاخص عمده و تعیین کننده را اعلمیت می داند. هر مجتهد که اعلم بود حق تقدم با او است. نکته مهم و اساسی این است که هیچ گاه بین انبیا مقایسه نشده است که بعضا صاحب کتابند و بعضی بدون کتاب. آنها که دارای کتابند مقدم بر دیگران پیامبران نیستند. و هیچ فرقی بین موسی و یوسف نمی باشد. و یا هیچ فرقی بین ابراهیم و عیسی نمی گذاریم. چون پیامبرند. کسی نمی گوید یوسف تعبیر خواب می دانست و یا مثلا ابراهیم نمی دانست. پس این پیامبر بر پیامبر دیگر برتری دارد. نکته مهم این است که پیامبران به عالم غیب ارتباط دارند و مهم تر این که پیام الهی را اتخاذ کرده و به ما می رسانند. یقینا هرچه جلوتر می آییم با توجه به رشد علمی بشر وضعیت پیامبران هم به همان اندازه فرق می کند؛ ولی برای ما فرقی بین آنها نخواهد بود. ممکن است یکی به ابراهیم خیلی علاقه داشته باشد و دیگری از یوسف بیشتر خوشش بیاید و یا دیگری از عیسی؛ مهم این است که همه اینها در یک رده از نبوت دیده می شوند. بعضی پیغمبر و بعضی پیفمبرتر نیستند.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
مسألة 33: إذا کان هناک مجتهدان متساویان فی العلم کان للمقلد تقلید أیهما شاء، ویجوز التبعیض فی المسائل، وإذا کان أحدهما أرجح من الآخر فی العدالة أو الورع أو نحو ذلک فالأولى بل الأحوط اختیاره.
هرگاه دو تا مجتهد بودند که در وزن کشی علمی هم وزن بودند. مقلدین هر کدام را که بخواهند می توانند به عنوان مجتهد برگزینند. و حتی می توانند نسبت به مسائل اقدام به تبعیض کنند. بعضی را از یکی و بعضی را از دیگری بگیرند. و اگر یکی از آنها بر دیگری از نظر عدالت و ورع برتری داشت بهتر بلکه با احتیاط سازگارتر آن است که سراغ عادلتر و با ورع تر بروند.
فکر کنم همه آن چه که تا به این جا؛ تلاش کردیم که بر کرسی بنشانیم و ثابت کنیم؛ مرحوم سید در یک جمله به زیبایی بیان فرمود.
اگر دو تا مجتهد بودند که هر دو با هم مساوی بودند. هیچ کدام بر دیگری امتیازی نداشتند. مقلد از هر کدام که بخواهد می تواند تقلید کند. چه سراغ الف برود و چه سراغ ب.
در ادامه مرحوم سید می فرماید: حتی می شود مسائل مبتلا به خودش را تقسیم کند. بعضی از مسائلش را از یکی و بعض دیگر را از دیگری تقلید کرد. پس می تواند برای مسائل شرعی سراغ دو تا مجتهد برود.
حالا اگر سه مجتهد بود که هر سه هم با هم هم سطح و هم وزن بودند. در این صورت چه باید کرد؟ یا اگر چهار مجتهد هم سطح بود چه؟ اگر پنج یا شش مجتهد وجود داشت چه؟ و همه هم با هم مساوی باشند؟ و هیچ کدام هم باجی به هم نمی دهند. و بر دیگری امتیازی ندارند. از نظر علمی با هم در یک تراز علمی قرار می گریند. فرد می تواند مثلا پنج هزار مساله عبادی را از این پنج یا شش و یا هفت مرجع اتخاذ کند. مرحوم سید تصریح می کند که می شود تبعبض ایجاد کرد. تبعیض در مسائل شرعی یعنی بعضی از مسائل را از یکی و بعضی از مشائل را از دیگری تقلید کرد.
این تبعیض حتی می تواند در ابواب باشد؛ مثلا:
نماز را از شبیری زنجانی تقلید کند.
و روزه را از سید محمد زنجانی تقلید کند.
و حج را از وحید خراسانی تقلید کند.
و اعتکاف را از سید علی سیستانی تقلید کند.
این یک نوع تبعیض است.
و هم می تواند این تبعیض را بین تمام مسائل ایجاد کند. در اعتکاف یکسری مسائل را از این مجتهد و یک سری را از مجتهد دیگری بگیرد و... یا حتی مسائل یک نماز را از چند مجتهد بگیرد.
نسبت به اختلاف بین علما مرحوم سید شاخص عمده و تعیین کننده را اعلمیت می داند. هر مجتهد که اعلم بود حق تقدم با او است. نکته مهم و اساسی این است که هیچ گاه بین انبیا مقایسه نشده است که بعضا صاحب کتابند و بعضی بدون کتاب. آنها که دارای کتابند مقدم بر دیگران پیامبران نیستند. و هیچ فرقی بین موسی و یوسف نمی باشد. و یا هیچ فرقی بین ابراهیم و عیسی نمی گذاریم. چون پیامبرند. کسی نمی گوید یوسف تعبیر خواب می دانست و یا مثلا ابراهیم نمی دانست. پس این پیامبر بر پیامبر دیگر برتری دارد. نکته مهم این است که پیامبران به عالم غیب ارتباط دارند و مهم تر این که پیام الهی را اتخاذ کرده و به ما می رسانند. یقینا هرچه جلوتر می آییم با توجه به رشد علمی بشر وضعیت پیامبران هم به همان اندازه فرق می کند؛ ولی برای ما فرقی بین آنها نخواهد بود. ممکن است یکی به ابراهیم خیلی علاقه داشته باشد و دیگری از یوسف بیشتر خوشش بیاید و یا دیگری از عیسی؛ مهم این است که همه اینها در یک رده از نبوت دیده می شوند. بعضی پیغمبر و بعضی پیفمبرتر نیستند.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
