شرح عروه اجتهاد و تقلید 62
پنجشنبه, ۱۳ آذر ۱۳۹۹، ۰۹:۰۷ ق.ظ
زیبا آفرین
مسألة 34): إذا قلد من یقول: بحرمة العدول حتى إلى الأعلم، ثم وجد أعلم من ذلک المجتهد؛ فالأحوط العدول إلى ذلک الأعلم وإن قال الأول بعدم جوازه.
اگر مکلف از مجتهدی تقلید می کند که رجوع به مجتهد دیگر را حتی اگر اعلم هم باسشد حرام می¬داند؛ اگر متوجه شد که دیگری اعلم است. احوط رجوع به مجتهد اعلم است. اگر چه مجتهد خودش چنین اجازه ای را ندهد.
اجازه بدهید تا مساله را تبیین کنیم.
من مقلد حسین هستم. حسین فتوا داده است که به هیچ وجه رجوع به مجتهد دیگر یعنی حسن و عباس جایز نیست. حتی اگر مجتهد دیگر اعلم باشد.
پس از تحقیق و تفحص روشن شد که حسن اعلم از حسین است. تکلیف من مکلف چیست؟ مجتهد خودم می گوید حق رجوع ندارید. و مرحوم سید می فرماید احوط این است که شما به مجتهد اعلم رجوع کنید و لو مجتهد خودت آن را جایز نمی داند.
دقت بفرمایید که مرحوم سید فتوا می دهد که بهتر آن است که شما از این مجتهد به مجتهد اعلم مهاجرت کنید. آیا این خودش تقلید از میت نیست؟ یعنی تقلید از مرحوم محقق یزدی؟ تقلید از کسی که تا به حال هم از او تقلید نکرده ایم؟ مرحوم محقق یزدی متوفی هشتم اردیبهشت 1298 ه.ق؛ یعنی بیش از صد سال قبل در گذشته است و من باید از ایشان تقلید کنم که در صورت بودن اعلم از مجتهد خودم به مجتهد اعلم رجوع کنم. دقت فرمودید. این همان نکته ای است که حقیر بیش از این؛ اصرار داشت. فرقی بین زنده و مرده مجتهد نیست. خود صاحب عروه هم فتوا می دهد به من که از این مجتهد به مجتهد دیگری رجوع کنم البته اگر اعلم پیدا شد.
به نظر می رسد رجوع اشکالی نخواهد داشت ولو طبق فتوای مجتهد مرده. البته به تفصیل عرض کردیم که خود این مساله جزو فقهی نیست تا بخواهید تقلید کنید. بلکه به دابا عقل یا بنای عقلا است.
تکلیف من چیست: باید طبق فتوای خود حسن بر حسن بمانم و یا طبق فتوای مرحوم صاحب عروه از حسن به حسین رجوع کنم؟
ممکن است گفته شود منظور از صاحب عروه فتوایش در زمان حیات خودش هست نه بعد از فوتش.
یکم- درست! پاسخ شما را می پذیریم.
دوم- مجتهد نسبت به این مساله که از چه کسی تقلید بکند یا نکند حق دخالت ندارد. چون خود این مساله فقهی نیست تا به دنبال ادله بود؛ بلکه عقلی است. از باب رجوع جاهل به عالم است. لذا نمی شود سراغ فتوای مجتهد رفت برای مراجعه به فتوای مجتهد دیگر. این دور خواهد بود.
سوم- اشکال مراجعه به دو یا سه مجتهد در یک زمان هنوز در جای خود باقی است که ما بیشتر و پیشتر توضیح دادیم.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
مسألة 34): إذا قلد من یقول: بحرمة العدول حتى إلى الأعلم، ثم وجد أعلم من ذلک المجتهد؛ فالأحوط العدول إلى ذلک الأعلم وإن قال الأول بعدم جوازه.
اگر مکلف از مجتهدی تقلید می کند که رجوع به مجتهد دیگر را حتی اگر اعلم هم باسشد حرام می¬داند؛ اگر متوجه شد که دیگری اعلم است. احوط رجوع به مجتهد اعلم است. اگر چه مجتهد خودش چنین اجازه ای را ندهد.
اجازه بدهید تا مساله را تبیین کنیم.
من مقلد حسین هستم. حسین فتوا داده است که به هیچ وجه رجوع به مجتهد دیگر یعنی حسن و عباس جایز نیست. حتی اگر مجتهد دیگر اعلم باشد.
پس از تحقیق و تفحص روشن شد که حسن اعلم از حسین است. تکلیف من مکلف چیست؟ مجتهد خودم می گوید حق رجوع ندارید. و مرحوم سید می فرماید احوط این است که شما به مجتهد اعلم رجوع کنید و لو مجتهد خودت آن را جایز نمی داند.
دقت بفرمایید که مرحوم سید فتوا می دهد که بهتر آن است که شما از این مجتهد به مجتهد اعلم مهاجرت کنید. آیا این خودش تقلید از میت نیست؟ یعنی تقلید از مرحوم محقق یزدی؟ تقلید از کسی که تا به حال هم از او تقلید نکرده ایم؟ مرحوم محقق یزدی متوفی هشتم اردیبهشت 1298 ه.ق؛ یعنی بیش از صد سال قبل در گذشته است و من باید از ایشان تقلید کنم که در صورت بودن اعلم از مجتهد خودم به مجتهد اعلم رجوع کنم. دقت فرمودید. این همان نکته ای است که حقیر بیش از این؛ اصرار داشت. فرقی بین زنده و مرده مجتهد نیست. خود صاحب عروه هم فتوا می دهد به من که از این مجتهد به مجتهد دیگری رجوع کنم البته اگر اعلم پیدا شد.
به نظر می رسد رجوع اشکالی نخواهد داشت ولو طبق فتوای مجتهد مرده. البته به تفصیل عرض کردیم که خود این مساله جزو فقهی نیست تا بخواهید تقلید کنید. بلکه به دابا عقل یا بنای عقلا است.
تکلیف من چیست: باید طبق فتوای خود حسن بر حسن بمانم و یا طبق فتوای مرحوم صاحب عروه از حسن به حسین رجوع کنم؟
ممکن است گفته شود منظور از صاحب عروه فتوایش در زمان حیات خودش هست نه بعد از فوتش.
یکم- درست! پاسخ شما را می پذیریم.
دوم- مجتهد نسبت به این مساله که از چه کسی تقلید بکند یا نکند حق دخالت ندارد. چون خود این مساله فقهی نیست تا به دنبال ادله بود؛ بلکه عقلی است. از باب رجوع جاهل به عالم است. لذا نمی شود سراغ فتوای مجتهد رفت برای مراجعه به فتوای مجتهد دیگر. این دور خواهد بود.
سوم- اشکال مراجعه به دو یا سه مجتهد در یک زمان هنوز در جای خود باقی است که ما بیشتر و پیشتر توضیح دادیم.
جمشیدی خراسانی
https://t.me/joinchat/AAAAAEpeRQ8uK71Mwex1Sg
